Bağımsız Bosna'nın altın zambaklı bayrağı
Bosna Hersek'in 1992'de ilân ettiği bağımsızlığın ardından ülkenin resmî bayrağı halini alan ancak savaş sonrası değiştirilen altın zambaklı bayrak, üzerindeki şarapnel izleriyle Tarih Müzesi'nde geçmişe ışık tutuyor.
Eski Yugoslavya'nın dağılmaya başlamasının ardından 29 Şubat-1 Mart 1992'de yapılan halk oylaması ile bağımsız bir devlet olan Bosna Hersek'in, ilk altın zambaklı bayrağı Bosna Hersek Tarih Müzesi'nde, 1992-1995'teki savaşta aldığı şarapnel izleriyle sergileniyor.
Altın zambaklı bayrak
Üzerinde altın renginde 6 zambağın bulunduğu eski Bosna Hersek bayrağı, savaşın sona ermesinin ardından ülkedeki diğer etnik gruplar tarafından kabul edilmedi.
Bunun üzerine bayrak sorunu, dönemin Avrupa Birliği (AB) Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Carlos Westendorp'un çabalarıyla, parlamentoda karşı çıkılmasına rağmen, 3 Şubat 1998'de çıkarılan yasayla çözüldü.
Bosna Hersek'i o tarihten itibaren mavi zemin üzerinde sarı bir üçgenin ve beyaz yıldızların bulunduğu bayrak temsil ediyor.
Bosna Hersek'in ilk altın zambaklı bayrağı
Mayıs 1992'de Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Binası'na asılan ilk altın zambaklı bayrağın hikâyesi ise ülkenin tarihi gibi zorluklarla dolu.
Bayrağın ilk günkü hikâyesini anlatan tarihçi Enver İmamovic, bayrağı zor şartlar altında hazırladıklarını ifade ederek, "Bu kumaşı zor bulduk, ipektendi. Yıkılan ve yağmalanan Saraybosna'da bunu bulmak çok zordu. Zar zor beyaz bir kumaş bulduk." diyor.
Saraybosna'daki Gorica semtinde bir baskı atölyesi bulduklarını belirten İmamovic, atölye sahibi Salem Malovic'in,bayrağı "elektriğin olmadığı zor savaş şartları altında" bastığınıdile getiriyor.
İmamovic, bayrağı hemen Devlet Başkanlığı Binası'na getirdiklerini anlatarak, şöyle devam ediyor:
- "Orada eski Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Üyesi Ejub Ganic ve birçok kişinin olduğunu hatırlıyorum. Bayrağı getirdiğimizde ve açtığımızda herkes çok sevindi. Ganic bunu hemen Başkanlık binasının penceresinin altına yerleştirmemde bana yardımcı oldu. Böylesine zorluk dolu günlerde, yeni Bosna Hersek'in sembolü olan yeni bayrağı görmenin tüm bu zorlukları yaşayan Saraybosnalılar için ne anlama geldiğini bir düşünün."
Ülkedeki savaşta Devlet Başkanlığı Binası'nda ancak 15 gün dalgalanan bayrağın, havan topu saldırılarında hasar gördüğünü belirten İmamovic, "Bayrağın bugün olduğu gibi tarihî bir değere sahip olacağını biliyordum. Onu sardım ve savaş sırasında evimde sakladım. Savaş sona erdiğinde onu Bosna Hersek Tarih Müzesi'ne teslim ettim ve adeta oradaki ilk eser oldu." diye konuşuyor.
"Orta Çağ'da hiçbir Avrupa ülkesinde zambak, Bosna'da olduğu kadar özel ve kamusal yaşamın her alanında, parada, mücevherlerde, kitaplarda, mezar taşlarında bu kadar kullanılmamıştı."
Altın zambak sembolünün 1998'de kaldırıldığını dile getiren İmamovic, "Büyük bir hata yapıldı ama aynı zamanda, öncelikle Bosna ve Hersek'teki çok sayıda insana, aynı zamanda kendilerini Bosnalı ve Hersekli olarak gören herkese karşı da bir adaletsizlik yapıldı." değerlendirmesinde bulunuyor.
İmamovic, altın zambaklı bayrağın, herhangi bir dinî ya da etnik grubu değil tüm halkları temsil ettiğini belirterek, bayrağın kendini ülkeye, kültüre ve geçmişine ait gören insanların simgesi olduğunu söylüyor.
Bayrağın bir gün Bosna Hersek'te yeniden dalgalandırılacağına inandığını kaydeden İmamovic, "Bu bayrak her zaman Bosna Hersek'i sevenlerin kalbinde olacak." ifadesini kullanıyor.